Na 8 jaar archeologisch onderzoek en na wetenschappelijk studiewerk van de vondsten blijkt dat "Het Oosthof" de oudste bewoonde en belangrijkste historische site van Koekelare is.

"Uit de Romeinse tijd dateren een hele resem karrensporen die de binding maken tussen de heirwegen richting Aartrijke enerzijds en Noord-Frankrijk anderzijds. Dit wijst ongetwijfeld op de aanwezigheid van een Romeins-inheemse boerderij in de onmiddellijke buurt. Een archeologische primeur voor Koekelare is de vondst van een brandrestengraf. Dit is een kuil met crematieresten die ook een kom in Romeins luxe-aardewerk bevatte", aldus historicus Jozef Heus.

Het onderzoek wijst uit dat ook in de Vroege en de Volle Middeleeuwen de bocht in de Sint-Maartensbeek een verdedigbare stek met een kunstmatige omwalling wordt aangelegd en zo ontstaat het Oosthof. In de 15e eeuw evolueert Het Oosthof van een landbouwuitbating naar een zuiver residentiële plek. De bewoning stopt in het begin van de jaren 1500 en rond 1880 wordt het Oosthofkasteel opgetrokken. Heel wat restanten van de bijgebouwen zijn tijdens de opgravingen blootgelegd.

"Ook getuigen uit de Tweede Wereldoorlog zoals bunkers, loopgrachten, mitrailleursnesten, een remise, een brug en een mortier zijn allemaal aanwijzingen voor het Duitse hoofdkwartier dat vanuit het Oosthofkasteel opereerde", besluit Jozef Heus.

De echte opgravingen op de site zijn deze zomer beëindigd, maar de gravers en de archeologen van De Spaenhiers volgen de werkzaamheden verder op voor de aanleg van de Oosterse tuin.